عضو موسسه باستان‌شناسي دانشگاه تهران افزود: واژه مهر دايره معنايي وسيعي دارد و نيز واژههاي بسياري بر معناي مهرکردن دلالت دارند. برخي از اين موارد به تفاوت نامگذاري در زبان‌هاي فارسي، عربي، مغولي و ترکي، هندي و برخي به کاربردهاي متفاوت و تحول معنايي کلمه در دورههاي مختلف باز ميگردد.
وي تصريح کرد: با ورود مغولها به حوزه تمدن اسلام و ايران، نقطه عطف و مرحله نوين استفاده گسترده از مهر و اثر آن بر کاغذ آغاز ميشود. تا پيش از اين دوره، براي محفوظ و محرمانه نگهداشتن نوشته‌ها و جلوگيري از تغيير و تبديل آن‌ها از مهرکردن سر نامه بهره گرفته ميشده.
شيخ‌الحکمايي افزود: در اين دوره، تاييد متن فرامين تنها به وسيله طغرا و توقيع انجام ميشد و بديهي است در اين دوره رنگ و شکل و اندازه و زبان و جاي مهر زدن مفاهيم جديدي را وارد اين عرصه کرد که بيشتر آن‌ها وارداتي است و در پيشينه تمدن اسلام و ايران سابقهاي ندارد.
وي با بيان اين که مغولها مهر را تمغا، بيلکا و بيلگو ميگفتند، اظهار داشت: تمغا معنايي وسيع داشته و در دورههاي مختلف هرگونه معاني علامت و نشاني، داغ ، امضا، توقيع، طغرا و نوعي ماليات را هم در بر ميگرفته و در تاريخ بيهقي نيز يکبار اين واژه به صورت نشان طمغا به کار رفته است.
عضو موسسه باستان‌شناسي دانشگاه تهران افزود: تمغا در دوره مغول و ايلخاني بيشتر به معناي اثر مهر بر کاغذ و مشابه آن بوده و متناسب با رنگ آن، نام و کاربردي متفاوت داشته است.
/119
انتهای پیام/
